PHÁT BIỂU NHÂN VỀ ĐỌ XÁ XÃ HOÀNG TÂN CHÍ LINH HẢI DƯƠNG

PHÁT BIỂU NHÂN VỀ THĂM ĐỊA DANH ĐỌ XÁ NƠI

THÀNH LẬP VỀ CHI BỘ ĐẢNG CỘNG SẢN ĐẦU TIÊN Ở HẢI DƯƠNG

                                                                                                                                                                                                                     Lê Trọng Hồng

                                                                                   (PCT Hội NCT Phả Lại)

Hải Dương, tỉnh Đông, vốn là một vùng đất với nhiều cái tên cha ông ta đặt ra gắn liền với đặc điểm của từng thời kỳ một, nhưng hầu như tất cả mọi người từ Bắc chí Nam đã nói đến Hải Dương đều cảm nhận từ trong sâu thắm đó là một vùng đất “Địa linh nhân kiệt”, một vùng đất đã gắn với bao cuộc chiến đấu oanh liệt vào bậc nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam.

Tự hào thay nơi có dòng sông Văn Úc (Kinh Môn) ghi dấu chiến công hiển hách của hai Bà Trưng chặn quân Đông Hán khảng định một tinh thần bất diệt, một ý chí quật cường. Để rồi đến năm 905, từ đất Hồng Châu (Ninh Giang) Khúc Thừa Dụ dũng cảm, khôn ngoan giành lại quyền lãnh đạo nhân dân sau gần một ngàn năm Bắc thuộc, mở đầu cho cuộc đấu tranh giành độc lập.

Tự hào thay vào năm 938 khi Ngô Vương Quyền chiến thắng giặc Nam Hán, thu non sông về một mối mở đầu cho một kỷ nguyên độc lập nước nhà và rồi hơn 40 năm sau đó, năm 981 vua Lê Đại Hành lập dinh lũy trên quê An Lạc diệt tan quân Nam Hán. Cũng ở trên quê hương An Lạc sự góp mặt của con dân trên đất Hải Dương đã cùng quan quân nhà Lý đánh tan quân giặc. Để rồi một ngày kia cất cao bài thơ “Nam Quốc Sơn Hà”

Cho đến những năm 1208, oanh liệt thay hào khí triều Trần, ba lần đánh Nguyên Mông, ba lần đại thắng, dập tắt khí thế bất khả bại của đế quốc phong kiến Nguyên Mông mạnh nhất bấy giờ và điều lớn lao hơn là dập tắt mưu đồ nô dịch cả một vùng Nam Á rộng lớn, cứu bao dân tộc, cứu bao đất nước thoát khỏi lầm than.

Nói đến Hải Dương ta đâu thể không nhắc đến tiền nhân quê ở Hải Dương, đã có công với dân với nước và có công lao to lớn với tỉnh Đông, mà Hải Dương vẫn còn ghi lại đến ngày nay. Đó là 372 tiến sĩ đỗ đạt trong 3 triều đại Lý, Trần, Lê. Đó là những danh nhân chính trị, quân sự, ngoại giao, văn hóa, y học nổi tiếng trong cả nước như Mạc Đĩnh Chi, Phạm Sư Mạnh, Đoàn Thị Điểm, Lê Hữu Trác, Tuệ Tĩnh, Phạm Ngũ Lão, Nguyễn Thiện Thuật, Hoàng Hoa Thám… cùng với hàng vạn con dân Hải Dương đã làm nên lịch sử oanh liệt một thời.

Cũng trên mảnh đất Hải Dương ta còn có rất nhiều nhân vật lịch sử nổi tiếng một thời ghi dấu ấn về những chiến thắng vào bậc nhất của lịch sử đánh đuổi quân xâm lược bảo vệ nền độc lập của dân tộc đó là: Trần Hưng Đạo với Binh thư yếu lược, Hịch tướng sĩ văn và nhiều tướng soái chỉ nghe tên thôi quân giặc đã khiếp vía kinh hồn. Đó là Nguyễn Trãi, với Bình Ngô đại cáo hùng văn thiên cổ làm run sợ, tê liệt âm mưu cướp nước của giặc ngoại bang. Lịch sử cha ông oanh liệt là thế, phải chăng là nguồn cội cho phong trào cách mạng dưới sự lãnh đạo của Bác Hồ, của Đảng cộng sản Việt Nam trong gần một thế kỷ qua.

 Đây chính là điều mà chúng ta đang tìm hiểu, suy tôn và ước mong lưu giữ cho con cháu mai sau. Đó chính là phong trào cách mạng của Hải Dương với xuất phát điểm là phong trào Thanh niên cách mạng đồng chí hội, cùng với quá trình thành lập chi bộ đầu tiên của Đảng cộng sản ở quê hương Đọ Xá, ở quê hương Chí Linh, ở quê hương Hải Dương thân yêu của chúng ta. Cũng trong khí thế sôi sục mừng vui kỷ niệm ngày 30 tháng 4 của cả nước. Người Chí Linh ta có thêm một nguồn vui, vinh dự và tự hào với 82 năm ngày thành lập chi bộ Đảng cộng sản đầu tiên của tỉnh.

Trong những trang đầu tiên của Lịch sử Đảng bộ tỉnh Hải Dương đã từng nhắc đến bao tên tuổi các đồng chí lãnh đạo đầu tiên của Đảng đó là đồng chí Nguyễn Văn Cừ về Mạo Khê tháng 3 năm 1930, đó là đồng chí Nguyễn Lương Bằng về Hải Dương năm 1931- 1933, đó là đồng chí Lê Thanh Nghị về Ninh Giang tháng 8 năm 1938, đó là đồng chí Hoàng Quốc Việt về Hải Dương năm 1942-1943 đó là đồng chí Nguyễn Mạnh Hoan bí thư lâm thời của Hải Dương tháng 6 năm 1940. Cho đến hôm nay Đảng bộ tỉnh Hải Dương đã trải qua 15 khóa với nhiều đồng chí là cán bộ của Đảng đã trưởng thành cùng với hàng trăm các phong trào nổi tiếng của Hải Dương qua các thời kỳ cách mạng.

Tất cả những gì Hải Dương có được hôm nay không thể không nhắc đến các đồng chí Hoàng Quốc Việt, Đỗ Ngọc Du, Trần Cung… những người đã mang ánh sáng của Thanh niên cách mạng đồng chí hội, mang chủ nghĩa Mác-Lênin về với Hải Dương và rồi lại cùng lăn lộn với phong trào từ năm 1927 đến năm 1929. Những tổ chức Tương tế, Ái hữu, Công hội đỏ, Nông hội đỏ mở đầu cho gắn kết phong trào quần chúng. Đặc biệt là quá trình vận động đi sâu và trải rộng trên khắp làng quê, phố thị, hầm mỏ và cả các đồn binh trại lính để xây dựng phong trào và rồi điều gì đến sẽ phải đến. Đó là vào tháng 3 năm 1930, tại quê hương Đọ Xá, đồng chí Trần Cung đã thành lập chi bộ Đảng cộng sản đầu tiên của tỉnh Hải dương với 3 đồng chí, đó là các đồng chí Hoàng Văn Phương, Trịnh Đình Khiêm và Nguyễn Văn Lữu. Cũng từ đây ánh sáng chủ nghĩa Mác-Lênin đã soi rọi trên quê hương Chí Linh, Hải Dương để có một Đảng bộ với tầm vóc lớn lao có hàng ngàn đảng viên như hôm nay.

Nói đến việc thành lập chi bộ Đảng đầu tiên tại Đọ Xá, chúng ta không quên nhắc đến người cán bộ Đảng đã tổ chức thành lập ra. Đó là đồng chí Trần Cung (tên thật là Nguyễn Ngọc Cư) sinh ngày 14 tháng 2 năm 1898, ở làng Hội Khê, xã Vũ Hội, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Một người cán bộ của Thanh niên cách mạng đồng chí hội, một người cán bộ của Ban chấp hành trung ương Đảng, người đã tổ chức thành lập chi bộ Đảng đầu tiên của Hải Dương ta.

Ông đã từng bị giặc Pháp bắt lần thứ nhất giam ở Hỏa lò, rồi đầy ra Côn Đảo từ 1931-1936 và lần thứ 2 từ 1939-1944. Nhưng ngay sau khi được trả tự do, năm 1944  ông lại về với Chí Linh để xây dựng phong trào và góp sức cho thành lập “Đệ tứ chiến khu” tổ chức cướp chính quyền ở các tỉnh vùng duyên hải.

Ông đã ra đi vào ngày 9 tháng 10 năm 1995 tại Hà Nội, hưởng thọ 97 tuổi, sau khi đã hoàn thành chức trách cuối cùng trong cương vị là một Viện trưởng Viện phúc thẩm tòa án nhân dân tối cao. Để có thể thấy khí tiết của người cộng sản, khí tiết của đồng chí Trần Cung xin trích đọc bài thơ lấy vần “pha” của ông được giải nhất năm 1933 khi ông bị giam tại hỏa lò Hà Nội.

 TẾT NHÀ PHA 

                        Năm mới sang rồi, năm cũ qua,

                        Đời tù mới, cũ khéo phôi pha.

                        Nghinh tân lễ mễ khiêng ty nét,

                        Bái tuế lom khom bế lập là.

                        Mặt trái đời kia toàn mặt quỷ,

                        Trò chơi xuân đó thiếu trò ma.

                        Mùi đời nếm trải ai sành sỏi?

                        Có biết mùi này… mặn nhạt a?

(Cũng xin nói thêm ty nét và lập là là những dụng cụ đựng đồ ăn và đồ phế thải của tù nhân trong các nhà giam)

Cho đến hôm nay, sự ghi nhận về thời gian thành lập chi bộ Đảng Đọ Xá đã khảng định một cách chính xác tuổi Đảng của chi bộ Đọ Xá, khảng định quá trình lịch sử của Đảng bộ Hải Dương gắn liền với lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam cả về thời gian thành lập và quá trình hoạt động. Chúng ta càng hiểu quê hương Hải Dương lúc nào cũng đi đầu và tiến kịp thời đại xứng đáng với truyền thống lịch sử của cha ông, xứng đáng với câu nói Chí Linh, Hải Dương ta là “Địa linh nhân kiệt”.

Cũng như nhiều năm qua các cụ các đồng chí vẫn từng về Đọ Xá và tháng 4 năm nay, chúng ta về Đọ Xá vừa đúng 82 năm 1 tháng, một lần nữa chúng ta lại bước trên những con đường mà bao lớp cha ông, bao lớp cán bộ lão thành của Đảng đã đi trong những năm đầu tiên xây dựng phong trào cách mạng, phong trào xây dựng Đảng. Chúng ta càng thấm thía công trạng và sự hy sinh hết sức lớn lao của những đồng chí đảng viên thời đó. Khảng định công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh và của Đảng cộng sản Việt Nam trên bước đường giải phóng dân tộc, xây dựng chủ nghĩa xã hội trên quê hương Đọ Xá, trên quê hương Chí Linh, trên quê hương Hải Dương và trên đất nước Việt Nam thân yêu của chúng ta.

                                       Phát biểu nhân “Đi xe đạp về nguồn” thăm Đọ Xá